Hoe werkt een airco?

Nu de zomers steeds warmer worden, overwegen meer huishoudens de aankoop van een airco. De airco zuigt de warme lucht uit een ruimte aan, koelt deze en blaast de gekoelde lucht vervolgens terug de ruimte in. Vaak kan een (split) airconditioning veel meer dan het koelen van lucht alleen. Denk bijvoorbeeld ook aan het filteren van de lucht, of het verwarmen hiervan in de herfst en winter. Op deze pagina lees je meer over de werking van een airco. 

Hoe koelt een airco de buitenlucht? 

Je kunt de werking van een airco vergelijken met die van een koelkast of bijvoorbeeld je diepvries. De warmte wordt uit de lucht onttrokken en vervolgens afgevoerd naar buiten. Aan de basis van dit systeem staat een warmtewisselaar, welke uit verschillende onderdelen bestaat. Belangrijke component hierin is de compressor, naast een reservoir welke gevuld is met koelvloeistof. Deze koelvloeistof neemt de warmte op uit de lucht, welke door de airconditioning wordt aangezogen. Op dat moment verandert de koelvloeistof in een gas. Het gas bevat de warmte, waardoor de lucht gekoeld terug kan worden geblazen richting de ruimte waaruit dit is opgenomen. 

Het gas met de warmte stroomt vervolgens naar de condensor in de split airco. De condensor zorgt er hier voor dat het gas wordt omgezet naar een vloeistof. Het circuit is nu volledig doorlopen. Doordat de koelvloeistof dankzij dit proces nooit of bijzonder traag op zal raken, blijft de airco een hele lange tijd goed functioneren zonder dat het bijvullen van het reservoir met koelvloeistof benodigd is. 

Luchtvochtigheid in huis daalt met een airco 

Niet alleen zorgt het reeds beschreven koelproces voor het koelen van de lucht in huis. Ook zal het vocht dat in de lucht aanwezig is condenseren tijdens dit proces. De condens die hierbij vrijkomt wordt door de split airco afgevoerd naar buiten of opgevangen in een geïntegreerd reservoir. Doordat het vocht uit de lucht ontnomen wordt, neemt de luchtvochtigheid in huis af. Dit geeft je een aangenaam gevoel! Daarbij komt een lage luchtvochtigheid de vermindering van astmatische en reumatische klachten ten goede. 

Koelen en verwarmen 

Je kunt de werking van een warmtepomp vergelijken met die van een split airco. Verschil tussen beide apparaten is dat een warmtepomp op precies de omgekeerde wijze werkt. Er zijn verschillende split airco’s die niet alleen lucht kunnen koelen, maar ook lucht kunnen verwarmen. Het maakt dat je de airco het hele jaar door kunt gebruiken! Houd er rekening mee, dat een losse airco in geen geval krachtig genoeg is om een volledige etage of woning te koelen of verwarmen. Dit zou te veel energie vergen! Gebruik de split airco om slechts een losse ruimte te koelen of te verwarmen.

Filteren van de lucht met airconditioning 

Naast het feit dat een airco de lucht kan koelen en verwarmen, kunnen veel van deze systemen de lucht filteren. In die zin, dat bijvoorbeeld pollen uit de lucht worden opgenomen. Dit is het gevolg van het feit dat veel airco’s over een geïntegreerd filter beschikken. Het filter neemt het vuil uit de lucht op, als de lucht door de airco wordt aangezogen. Op deze manier profiteer je van koele, gefilterde lucht in huis met een lage luchtvochtigheid. Houd er rekening mee, dat niet iedere airco standaard over deze functionaliteit beschikt. In de productomschrijving van een airco lees je er vaak meer over. 

Tip: zorg dat je bij de installatie van de airco advies inwint over de frequentie waarmee het filter moet worden vervangen of moet worden schoongemaakt. Vaak kun je een filter eenmaal reinigen, om deze de keer daarna te vervangen. 

Verschillende componenten van een split airco

Airconditioning is verkrijgbaar in verschillende varianten. De split airco bestaat, zoals de naam wellicht al deed vermoeden uit meerdere componenten. Bij een split airco combineer je een binnenunit met een buitenunit. Het geheel is te bedienen met een losse afstandsbediening die met de split airco wordt meegeleverd in de meeste gevallen. Op dit punt verschilt een split airco van bijvoorbeeld een monoblock airco. Bij een monoblock airco wordt namelijk gebruik gemaakt van slechts één component. 

Verderop in dit artikel wordt ingegaan op de verschillende type airco’s. Het is belangrijk zorgvuldig te beoordelen welke van de diverse soorten airco’s het beste past bij jouw situatie. 

Binnenunit van een split airco 

De binnenunit van een split airco wordt aan de wand van de ruimte gehangen, welke je met het apparaat wilt kunnen koelen (en verwarmen). Naast de binnenunits die aan de wand bevestigd dienen te worden, zijn er ook modellen die je aan het plafond op kunt hangen. Dit is echter minder gebruikelijk. Het apparaat zorgt voor het aanzuigen van de warme lucht uit een ruimte in huis. Op het moment dat de buitenunit koele lucht aanvoert, blaast de binnenunit dit de ruimte in. Bij de aankoop van een binnenunit is het belangrijk dat de lucht op constant tempo de ruimte in wordt geblazen. Daarbij moet de richting correct zijn, om te voorkomen dat je hier hinder van ondervindt. 

Voor de installatie van een binnenunit van een split airco dien je de hulp van een professionele vakman in te schakelen. Vaak moet er een afvoerkanaal worden aangelegd door de woning, welke de binnenunit met de buitenunit van de split airco verbindt. Het is sterk aan te raden om een losse split airco per te koelen ruimte te installeren. Zo verbruik je niet onnodig veel energie voor het koelen van de woning. We spreken hierbij ook wel van een multi-split systeem. 

Houd er rekening mee, dat je de split airco vaak niet zal kunnen laten onderhouden door een specialist als je deze zelf geïnstalleerd hebt. Daarbij loop je het risico dat je onderdelen van de airco beschadigt. Met name een beschadiging aan het reservoir met koelvloeistof kan gevaarlijk zijn. 

Buitenunit van een airconditioning 

Naast de binnenunit dien je ook de buitenunit door een vakman te laten plaatsen en aan te laten sluiten op het afvoerkanaal in huis. Deze buitenunit is verantwoordelijk voor het koelen van de lucht en het vervoer ervan naar de te koelen ruimte binnen je woning. Bij het vergelijken van split airco’s is het raadzaam om te kijken naar het koelvermogen van een buitenunit. Het koelvermogen wordt uitgedrukt in een X aantal BTU. Des te hoger dit aantal is, des te groter is het koelvermogen. Het is afhankelijk van het formaat van een te koelen ruimte, welk koelvermogen benodigd is. 

De buitenunit van een split airco kan op verschillende plekken op en rond de woning gemonteerd worden. Vaak plaatst men de buitenunit op het dak. Het is echter ook niet ongebruikelijk om de buitenunit aan de wand op te hangen, of deze bijvoorbeeld in de tuin te plaatsen. Houd er in dit geval rekening mee, dat er geen kinderen of huisdieren in de buurt van de buitenunit kunnen komen. 

Afstandsbediening van de split airco 

Een derde component van een split airco is de afstandsbediening. Deze wordt tegenwoordig met vrijwel ieder type airco meegeleverd. Het is erg prettig wanneer je niet je bed uit hoeft te stappen om de airco anders in te stellen. Daar komt bij dat een binnenunit vaak hoog aan de wand gemonteerd wordt, waardoor je hier lastig bij kunt komen vanaf de vloer. 

Veel airco’s beschikken over een (via de afstandsbediening) in te stellen timer. De split airco schakelt hiermee op een vooraf ingesteld moment automatisch uit. Vaak wordt de split airco voornamelijk gebruikt om makkelijker in slaap te vallen in de warme zomermaanden. Eenmaal in slaap hoeft de airco niet langer te draaien. Dit zorgt voor een onnodig hoog energieverbruik! Daarbij koelt het buiten af in de zomer, waardoor de temperatuur in huis minder snel zal stijgen. 

Verschillende soorten airco’s 

In dit artikel keken we vooral naar de split airconditioning, waarbij gebruik wordt gemaakt van een losse binnenunit en een losse buitenunit. Er zijn echter tal van andere soorten airco’s die je thuis kunt laten installeren. De werking van de verschillende airco’s komt in grote lijnen met elkaar overeen. Er wordt vrijwel altijd gebruik gemaakt van koelvloeistof en een compressor, om zo warmte uit de lucht te ontnemen en de gekoelde lucht terug te blazen. 

Single split airco 

De single split airco is de meest gekozen vorm van airconditioning in woningen. De combinatie van een binnen- en buitenunit is effectief, maakt relatief weinig geluid en is daarnaast duurzaam. Zeker in vergelijking met bijvoorbeeld een losse, mobiele airco is een single split airco duurzamer en effectiever. Het nadeel van een single split airco is wel, dat het systeem duurder is. Het verschil in effectiviteit zit onder meer in het feit dat er vanuit de mobiele airco altijd een kanaal naar buiten moet lopen. In de praktijk betekent dit dat veel mensen hun raam tijdens het gebruik van de mobiele airco geopend houden. Warme lucht stroomt hierdoor voortdurend naar binnen. 

Houd er rekening mee, dat een single split airco minder geschikt is voor appartementen. In dit geval zal het immers nauwelijks mogelijk zijn een afvoerkanaal aan te leggen. Je kunt de buitenunit aan de muur bij je balkon hangen. Dit zorgt echter al snel voor geluidshinder, wanneer je hier overdag met anderen zit of zelf een boekje leest. Daarbij zullen ook je buren zich storen aan het geluid wat door de buitenunit van de split airco geproduceerd wordt. 

Twin, triple of double-twin airconditioners

Bij een twin, triple of double twin airconditioner wordt gebruik gemaakt van verschillende binnenunits, die op dezelfde buitenunit worden aangesloten. Het voordeel van deze airco’s is het feit dat er meerdere ruimtes gekoeld kunnen worden. Zoals eerder op deze pagina genoemd werd, kost het vaak erg veel energie om een volledige etage of zelfs woning met een losse split airco te koelen. Door gebruik te maken van een twin, triple of double-twin airco maak je dit makkelijker! 

Deze airco’s komen ook van pas, wanneer je een hele grote ruimte wilt kunnen koelen. Het voordeel hiervan is dat je het afvoerkanaal niet door je volledige woning hoeft te laten lopen. Je kunt de verschillende binnenunits dicht bij elkaar vandaan op het afvoerkanaal aansluiten.  

Multi-split systeem 

Een multi-split systeem is eigenlijk een andere benaming van een twin- of triple airco. Het verschil tussen een multi-split airco en een double-twin airco is dat het koelvermogen van een double-twin airco vaak vele malen groter is. Bij een double-twin airco wordt namelijk gebruik gemaakt van twee buitenunits die met elkaar verbonden zijn. Daar waar bij een multi-split systeem vrijwel altijd voor meerdere binnenunits en een losse buitenunit gekozen wordt. Een multi-split systeem is een interessante optie voor mensen die meerdere ruimtes in huis willen kunnen koelen, zonder hier onnodig veel energie voor te moeten verbruiken. 

Om een multi-split systeem in huis aan te kunnen sluiten, zal er een afvoerkanaal moeten worden aangelegd die de verschillende binnenunits met de buitenunit verbindt. Schakel een vakman in om dit afvoerkanaal aan te leggen. 

VRF systemen 

Een VRF systeem is een professionele oplossing voor huishoudens of bedrijfseigenaren die hun pand willen koelen. Over het algemeen wordt een VRF systeem enkel gebruikt in panden waarbinnen meer dan vijf ruimtes gekoeld moeten worden. Het koelvermogen van zo’n VRF systeem is veel groter dan dat van een multi-split airco of een single split airco. Het voordeel van een VRF systeem is dat je de temperatuur per ruimte zelf in kunt stellen. Het is dus niet zo, dat de temperatuur in alle ruimtes waarbinnen elementen van het VRF systeem zijn aangesloten hetzelfde is. VRF staat voor Variable Refrigerant Volume

Monoblock airco 

Eerder las je al dat een single split airco vaak niet wordt aangeraden voor appartementen. Om ook een appartement te kunnen koelen op een warme zomerdag, zou je hier een monoblock airco kunnen overwegen. Een monoblock airco bestaat, zoals de naam al doet vermoeden, uit slechts één element. Belangrijk verschil tussen een monoblock airco en een mobiele airco is het feit, dat een monoblock airco wordt aangesloten op een vast afvoerkanaal. 

Het afvoerkanaal komt ergens uit de wanden van je woning naar buiten. Hier plaatst men een rooster over het kanaal, zodat vogels en ander ongedierte niet bij het kanaal naar binnen kan glippen. Tevens wordt er een systeem gemonteerd, wat voorkomt dat warme lucht terug naar binnen stroomt. 

Conclusie: houd je woning koel met een split airco 

Een split airco is een hele fijne en effectieve oplossing om de kamers van je woning te koelen. Kies voor de split airco wanneer het om een losse ruimte in huis gaat. Stap over op een multi-split airco als je meerdere ruimten wilt kunnen koelen. Voor appartementen is een split airco vaak niet de beste oplossing. Hier kun je beter voor een monoblock airco kiezen. Ben je voornemens een groot bedrijfspand te koelen? Kies in dat geval voor een VRF systeem, waarmee je per ruimte bepaalt hoe warm het er moet zijn. 

Bovenal is het bij professionele airco’s raadzaam om een vakman in te schakelen voor de montage ervan. Een airco bestaat uit verschillende kwetsbare onderdelen. Met name een defect aan het reservoir met koelvloeistof kan gevaarlijke situaties opleveren voor je gezondheid. Tevens kan een monteur met je meedenken over de beste plek voor de montage van de binnen- en buitenunit van een split airco. 

Plaats een reactie